Dijital Reklamcılıkta Yeni Bir Çağ: Psikolojik Kişilik Analizi

BKM’nin açıkladığı rakamlar son 10 yıldır eticaretin her sene düzenli olarak ülke ortalamasının kat ve kat üstünde büyüdüğünü gösteriyor. Burada işi büyüten temelde iki konu var:

-Yeni neslin interneti daha etkili kullanması sonucu firmaların internete geçişi

-Reklam mecralarının teknoloji ve matematiği kullanarak klasik perakende sektöründe görülmemiş bir şekilde hedef kitlelerle ulaşması.

Biz bu yazıda ikinci kısmı inceleyeceğiz. Hedef kitlelere ulaşmak için matematik, psikoloji ve teknolojinin gücü ne kadar etkin kullanılabilir. Olayının gelişimine bakarsak son 10 yıldır Facebook, Google gibi mecralar reklam verenlere hedefleme yaptırırken yaş, cinsiyet, konum, eğitim gibi filtreler veriyorlardı ve reklam verenler buna göre reklamlarını oluşturup reklam veriyordu. Fakat AYNI YAŞTAKİ, AYNI CİNSİYET VE AYNI ŞEHİRDE OTURAN İKİ BİREY AYNI EĞİTİMİ DE ALDIYSA aynı reklama aynı tepkiyi mi verecekti? Bunun cevabı tabi ki hayır. Bu durumdaki kişilere doğru reklamı gösterip etkisini artırmak için kişilikleri ile ilgili Psikolojik Karakter analizi de yapmak gerekiyor. Ki psikolojide karakter analizi için şu 5 madde kullanılır:

-Açıklık (openness)

-Dürüstlük (conscIentIousness)

-Dışa Dönüklük (extroversIon)

-Uyumluluk (agreeableness)

-Nörotizm (neurotıcısm)

Bu 5 kritere Kişilerin Psikolojik karakterleri çıkartılır ve reklamlar gösterilirse sonuç daha etkili olur. yani şunu söylemek lazım : Eğer yaş, cinsiyet, eğitim ve yaşadığı yer buz dağı ise Psikolojik karakter buz dağının su altında kalan kısmıdır.

Şimdi Bu konudaki canlı ve güncel bir örneğe gelelim. Bu günlerde Facebook ve Zuckerberg’i zorda bırakan Cambridge Analytica örneğine. Geçenlerde bir CA(Bundan sonra Cambridge Analytica için kısaltma olarak bunu kullanacağım) çalışanı (Christopher Wylie) çıktı ve ben Demorkasiye İnana birisiyim benim çalıştığım CA firması da Amerikan Başkanlık seçimlerine ve Brexit seçimlerine müdahale etti dedi ve detayları anlattı.

Kısaca anlattığı işin özeti şu idi: CA firması FB (Facebook için kısaltma olarak bunu kullanacağım) firmasından 87 milyon kullanıcının

-Like ettiği içerikleri

-Paylaşımlarını

-Mesajlarını

-Arkadaş listesini vb.

içeriklerini satın almış. Geliştirdiği bir algoritma ile de bunlardan kişilerin Psikolojik Kişilik Analizlerini yaparak Korku ve Arzularından faydalanarak talep edilen şekilde Oy vermelerini sağlayarak seçimleri manipüle etmiş.

Peki Buradaki datadan nasıl bir kişilik analizi yapmış. Sadece Like Analizi için Mr.Wylie nin verdiği rakamlar şunlar:

• 70-80 like -> Siyasi Görüşe Göre Karakter Analizi

• 150 + like -> Sizi iş arkadaşlarınızdan daha iyi tanıyor

• 300+ like -> Sizi Eşinizden daha iyi tanıyor

• 500 + like -> Sizi kendinizden bile iyi tanıyor.

Diğer paylaşım ve içerikleri de bunun yanına ekleyince artık Algoritma sizin Korku ve Arzularınızı öğreniyor. Ve insanların RASYONEL VARLIKLAR olduğunu düşünürsek algoritmanın ön gördüğü içerikler karşınıza çıktığında da Algoritmik olarak beklenen tepkiler veriliyor.

Buradan çıkan sonuç şu: bugüne kadar FB ve Google’da sadece Reklam verdiğimizi sanıyormuşuz. Bu gerçekler ortaya çıktığına göre Reklam verenler çok daha derin analizler ile daha büyük hedef kitlelere ulaşacak ve klasik perakende ile aralarını çok daha hızlı açacaklar.